. De inlandsche kunstnijverheid in Nederlandsch Indië. in het kort aangegeven ontwikke-lingsphasen van de Javaansche batikkunstvalt dus te concludeeren, dat de oorspron-kelijke stijfsel- of wasdruppeltechniek,door Perzen of Egyptenaren in de grijze oudheid ingevoerd, door Javanen aangevuld en verbeterd, door Hindoes artistiek ontwikkeldis. In ieder geval moet zij aangevangen zijn met de allereenvoudigste bedruppelingsmethode,en zoo beteekent dan ook de stam „tik van het woord batik: een weinigje, een stipje, eendroppel. Die stam wordt teruggevonden in het Javaansche woord tritik oftaritik, een


. De inlandsche kunstnijverheid in Nederlandsch Indië. in het kort aangegeven ontwikke-lingsphasen van de Javaansche batikkunstvalt dus te concludeeren, dat de oorspron-kelijke stijfsel- of wasdruppeltechniek,door Perzen of Egyptenaren in de grijze oudheid ingevoerd, door Javanen aangevuld en verbeterd, door Hindoes artistiek ontwikkeldis. In ieder geval moet zij aangevangen zijn met de allereenvoudigste bedruppelingsmethode,en zoo beteekent dan ook de stam „tik van het woord batik: een weinigje, een stipje, eendroppel. Die stam wordt teruggevonden in het Javaansche woord tritik oftaritik, een doek,waarop een teekening voorkomt, welke als uit druppels samengesteld lijkt. En eveneens inden naam „nitik voor het batikpatroon, dat in stipjes een weefmotief imiteert. Het woordambatik zou men letterlijk kunnen vertalen als: (een doek) van droppels (stijfsel of was) voor-zien, hetgeen in verband met het reeds verklaarde nog duidelijker wordt door het eveneensthans nog bestaande Javaansche woord naritik ofnritik, het versieren van een. Fig. 5. Toepassing van Javaansche batikkunst. Gebatikte reticule. Ontwerp van Mevrouw Ter Horst—de Boer te Jogjakarta. (!) Ook tegenwoordig doet men dit nog wel. doek met druppel-rijen en het woord nitik het door druppel-stipjes imiteeren van een weef-patroon 1). De katoenen doek, welke gebatikt werd, moest vroeger, voordat er sprake was van een invoervan Europeesche manufacturen in Indië, zelf geweven worden. Uit den aard der zaak kon opdat grove weefsel (het kain këntèl, dat ook nu nog in Oost-Java wel eens speciaal voorhet batikken gemaakt wordt) geen teekening worden aangebracht, scherp van lijn. Verfijningenzijn ontstaan door het werk op fijne, dunne, soepele stof, zoodat de invoer van dit fabriekmatigvervaardigde materiaal uit een artistiek oogpunt nut gehad heeft. Het praktische nut van dieninvoer wordt door de batiksters gewaardeerd, die algemeen ingevoerde, katoenen stoffen alshaar materiaal gebruiken. Voor


Size: 1437px × 1739px
Photo credit: © Reading Room 2020 / Alamy / Afripics
License: Licensed
Model Released: No

Keywords: ., bookcentury1900, bookdecade1910, booksubjectweaving, bookyear1912