. Album der Natuur. 106 OVER HET METEN VAN TIJD. door een gewicht, maar door een spiraalsgewijze opgewonden stalen veer. Deze veer is vast verbonden met een as, de as, die men rond- draait als men de pendule opwindt. Zij bevindt zich in een trommel, en is met haar andere uiteinde hieraan bevestigd. De opgewonden veer tracht zich te ontspannen; de as kan zij niet in beweging brengen want een pal verhindert de as in een andere richting te draaien dan in die waarbij de veer wordt opgerold. Wil de veer zich ontspannen, zoo moet zij den trommel in beweging brengen, hetgeen zg alleen doen kan in- di
. Album der Natuur. 106 OVER HET METEN VAN TIJD. door een gewicht, maar door een spiraalsgewijze opgewonden stalen veer. Deze veer is vast verbonden met een as, de as, die men rond- draait als men de pendule opwindt. Zij bevindt zich in een trommel, en is met haar andere uiteinde hieraan bevestigd. De opgewonden veer tracht zich te ontspannen; de as kan zij niet in beweging brengen want een pal verhindert de as in een andere richting te draaien dan in die waarbij de veer wordt opgerold. Wil de veer zich ontspannen, zoo moet zij den trommel in beweging brengen, hetgeen zg alleen doen kan in- dien het anker het rad C vrijlaat. De meest verbreide uurwerken zijn wel de horloges. Zij doen in re- gelmatigheid van gang onder voor de slingeruurwerken, maar hebben het voordeel dat zij, zonder groote stoornis te ondervinden, kunnen ver- plaatst worden en schokken kunnen verduren. Het is ook huygens ge- weest, die het eerst de inrichting van een bruikbaar zakuurwerk heeft aangegeven. Eeeds vóór hem, sommigen meenen in het midden der 15de eeuw, waren draagbare uurwerken bekend, maar zij gaven, evenals de vaste uurwerken van dien tyd, zulke slechte uitkomsten , dat bijv. tycho BRAHÉ bij zijn sterrenkundige waarnemingen de voorkeur gaf aan een waterklok. In de horloges is het hoofdbestanddeel een zeer fijne spiraalsgewijze -p. „ opgewonden stalen veer, verbonden met hetgeen men de balans noemt. De balans, zooals uit nevens- staande afbeelding to zien is, is een metalen rad; eigenlijk een massieve ring, die met drie spaken verbonden is aan de as, waarmede de balans zich heen en weer kan bewegen. Aan die as is ook bevestigd het eene uiteinde der fijne spiraalveer; het andere uitj^inde hiervan is vastgemaakt aan een der wanden van het horloge. De veer is zoodanig bewerkt dat, als zij geheel vrij gelaten werd, zij zich niet tot een rechten band zou ontrollen, maar den spiraalvorm zou be- houden. Geeft men aan de balans een stootje, zoodat de spiraalveer verder opgewonden wordt,
Size: 2123px × 1177px
Photo credit: © Library Book Collection / Alamy / Afripics
License: Licensed
Model Released: No
Keywords: ., bhlconsortium, bookcollectionbiodiversity, bookcontributornatura
