Sztuka ludowa w Polsce . k? zagrodowego typu,a dworkiem szlacheckim bywa cz?sto w tem, ?e dwór zamiastsadowi? si? w??szem czo?em do g?ównej ulicy, obraca swoj? naj-szersz? twarz ku bramie wjazdowej i zdobi si? w mniej lub wi?-cej wytworny ganek s?upkowy (wiz. 156, 157, 158, 159). Bywa jednakdu?o dworów, które nawet i w stosunku swego po?o?enia do g?ównejulicy nie odbiegaj? od prawid?a, któremu ulega przewa?aj?ca ilo??naszych chat wiejskich a nawet domów podmiejskich. — 341 — Dopiero pa?ace magnackie zwracaj? si? szerok? po?aci? kuotwartej na rozcie? ku ulicy bramie. Go??biowski w swoic?i «Dwor
Sztuka ludowa w Polsce . k? zagrodowego typu,a dworkiem szlacheckim bywa cz?sto w tem, ?e dwór zamiastsadowi? si? w??szem czo?em do g?ównej ulicy, obraca swoj? naj-szersz? twarz ku bramie wjazdowej i zdobi si? w mniej lub wi?-cej wytworny ganek s?upkowy (wiz. 156, 157, 158, 159). Bywa jednakdu?o dworów, które nawet i w stosunku swego po?o?enia do g?ównejulicy nie odbiegaj? od prawid?a, któremu ulega przewa?aj?ca ilo??naszych chat wiejskich a nawet domów podmiejskich. — 341 — Dopiero pa?ace magnackie zwracaj? si? szerok? po?aci? kuotwartej na rozcie? ku ulicy bramie. Go??biowski w swoic?i «Dworacli i dworkac?i» równie? my?lpodobn? wyra?a w stosunku do mniejszycli zabudowa? sziac?ieckicti.«Ma?ej szlachty mieszkania, snopkami cz?stokro? poszywane, wcalesi? nie ró?ni?y od c?i?opskich cha?up, szlachcica dworek mia? izbypo rogach a sie? w ?rodku. Pomniejszych panów i szlachty ma-j?tnej dwory najwi?cej bywa?y drewniane we dwa pi?tra i w jedno,. Wiz. 157. Dwór w Mereczowszczy?nie na Litwie (niegdy? rodziny Ko?ciuszków).(K?osy, tom XXII, Nr 810). budowane w prosty czworogran jak stodo?y i szopy, rzadko kiedyozdobniejsze». Dwory szlacheckie budowane s? stale na wieniec (w?gie?), a ponie-wa? rzadko wstecz si?gaj? po za XVII stulecie, to jest po za formyw drzewie wyra?onego baroku, przeto historya ich wcze?niejszajest pod wielu wzgl?dami tajemnic? os?oni?ta. Okoliczno?ci te uwarunkowane burzami politycznemi, któreprzechodz?c przez kraj, szczególnie si? odbija?y na wiejskich mie-szkaniach dawniejszego typu, wp?yn??y sob? na ukszta?towanie si?mniema? o tym mieszkaniowym zabytku szlacheckiej kultury. Pos?uchajmy wi?c, jak o nich jednak pisze jeden z najwi?k- — 342 — szych znawców roma?skiej sztuki w Polsce, ?. p. W?adys?aw ?uszcz-kiewicz. «Typem swojskiego budownictwa szlac?ieckiego ma by? dwórmodrzewiowy staropolski, typ to niezmienny przez wieki, którypoezya i literatura u?wi?ci
Size: 2055px × 1216px
Photo credit: © The Reading Room / Alamy / Afripics
License: Licensed
Model Released: No
Keywords: ., bookcentury1900, bookdecade1900, booksub, booksubjectarchitecture
